Polskie gospodarstwa domowe mogą wkrótce liczyć na znaczące ułatwienia w uzyskaniu wsparcia na termomodernizację i wymianę starych pieców. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) zapowiedział wprowadzenie nowej odsłony programu „Czyste Powietrze”, która ma zaoferować jaśniejsze zasady i stabilniejsze źródło finansowania. Oficjalne uruchomienie zmian planowane jest na drugi kwartał 2025 roku, co następuje po kilku miesiącach wyzwań i oczekiwania. Czy czeka nas „happy end”?
Nowa edycja programu jest długo wyczekiwana, zwłaszcza po tym, jak 28 listopada 2024 roku wstrzymano przyjmowanie nowych wniosków o dofinansowanie. Decyzja ta była podyktowana potrzebą pilnej reformy programu, wynikającą z kilku problemów, które narastały w poprzednich miesiącach. Wśród głównych przyczyn wskazywano na zatory płatnicze w Wojewódzkich Funduszach Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (WFOŚiGW), które obsługiwały beneficjentów. Firmy wykonawcze i beneficjenci zgłaszali wielomiesięczne opóźnienia w wypłatach dotacji, co destabilizowało rynek i prowadziło do problemów finansowych wielu przedsiębiorstw zajmujących się termomodernizacją. Dodatkowo, wykrywano nadużycia w postaci zawyżania kosztów jednostkowych oraz liczne błędy formalne we wnioskach, co znacząco spowalniało ich rozpatrywanie.
Okres zawieszenia miał służyć uporządkowaniu zaległości i przygotowaniu programu na nowe, bardziej efektywne ramy. Prezes NFOŚiGW zapewnił wówczas, że wszystkie wnioski złożone przed 28 listopada 2024 roku zostaną rozpatrzone, a nowa odsłona programu ma rozwiązać istniejące problemy. Czy tak się stanie?
Nowelizacja programu ma na celu przede wszystkim usprawnienie procesu aplikacyjnego i zapewnienie długoterminowej stabilności finansowej, co ma przełożyć się na większą dostępność środków dla beneficjentów i wyeliminować powtórzenie wcześniejszych opóźnień:
Pewność i długoterminowe finansowanie: Zgodnie z zapowiedziami, program ma uzyskać dodatkowe środki z budżetu państwa, co ma zapewnić jego nieprzerwaną realizację aż do 2029 roku. Łączna alokacja na ten cel ma wynieść ponad 100 miliardów złotych, co ma gwarantować, że każdy wniosek spełniający kryteria otrzyma dofinansowanie.
Uproszczone zasady i mniej formalności: Priorytetem nowej odsłony jest znaczne uproszczenie procedur aplikacyjnych. Przewiduje się redukcję liczby wymaganych dokumentów, skrócenie czasu oczekiwania na decyzje oraz wprowadzenie bardziej intuicyjnych formularzy wniosków, co ma zachęcić większą liczbę właścicieli domów do skorzystania z programu.
Wzmocnienie roli doradców energetycznych: NFOŚiGW planuje również zwiększenie wsparcia dla sieci doradców energetycznych, którzy pomagają beneficjentom w przygotowaniu wniosków i wyborze optymalnych rozwiązań. Ich rola ma zostać rozszerzona, a ich dostępność zwiększona, aby zapewnić kompleksowe wsparcie na każdym etapie termomodernizacji.
Nacisk na kompleksowość termomodernizacji: Choć program nadal będzie wspierał wymianę tzw. „kopciuchów”, większy nacisk zostanie położony na kompleksową termomodernizację budynków. Oznacza to promowanie inwestycji w ocieplenie przegród, wymianę stolarki okiennej i drzwiowej oraz instalację wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła (rekuperacji), co znacząco poprawia efektywność energetyczną i komfort cieplny.
Nowa odsłona „Czystego Powietrza” ma być odpowiedzią na potrzeby społeczne i ma realnie przyczynić się do poprawy jakości powietrza w Polsce, a także do zmniejszenia rachunków za ogrzewanie w wielu gospodarstwach domowych. Czy cele te będą mogły być zrealizowane w obliczu rosnącej presji związanej z zapewnieniem bezpieczeństwa wewnętrznego krajów UE i koniecznością relokacji środków? Czy Polska będzie w stanie znaleźć balans pomiędzy wydatkami na obronność, a inwestycją w stabilną sytuację środowiskową?
Wszelkie szczegóły i oficjalne daty uruchomienia naborów mają zostać podane w najbliższych tygodniach.
Nowelizacja programu ma na celu przede wszystkim usprawnienie procesu aplikacyjnego i zapewnienie długoterminowej stabilności finansowej, co ma przełożyć się na większą dostępność środków dla beneficjentów i wyeliminować powtórzenie wcześniejszych opóźnień:
Pewność i długoterminowe finansowanie: Zgodnie z zapowiedziami, program ma uzyskać dodatkowe środki z budżetu państwa, co ma zapewnić jego nieprzerwaną realizację aż do 2029 roku. Łączna alokacja na ten cel ma wynieść ponad 100 miliardów złotych, co ma gwarantować, że każdy wniosek spełniający kryteria otrzyma dofinansowanie.
Uproszczone zasady i mniej formalności: Priorytetem nowej odsłony jest znaczne uproszczenie procedur aplikacyjnych. Przewiduje się redukcję liczby wymaganych dokumentów, skrócenie czasu oczekiwania na decyzje oraz wprowadzenie bardziej intuicyjnych formularzy wniosków, co ma zachęcić większą liczbę właścicieli domów do skorzystania z programu.
Wzmocnienie roli doradców energetycznych: NFOŚiGW planuje również zwiększenie wsparcia dla sieci doradców energetycznych, którzy pomagają beneficjentom w przygotowaniu wniosków i wyborze optymalnych rozwiązań. Ich rola ma zostać rozszerzona, a ich dostępność zwiększona, aby zapewnić kompleksowe wsparcie na każdym etapie termomodernizacji.
Nacisk na kompleksowość termomodernizacji: Choć program nadal będzie wspierał wymianę tzw. „kopciuchów”, większy nacisk zostanie położony na kompleksową termomodernizację budynków. Oznacza to promowanie inwestycji w ocieplenie przegród, wymianę stolarki okiennej i drzwiowej oraz instalację wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła (rekuperacji), co znacząco poprawia efektywność energetyczną i komfort cieplny.
Nowa odsłona „Czystego Powietrza” ma być odpowiedzią na potrzeby społeczne i ma realnie przyczynić się do poprawy jakości powietrza w Polsce, a także do zmniejszenia rachunków za ogrzewanie w wielu gospodarstwach domowych. Czy cele te będą mogły być zrealizowane w obliczu rosnącej presji związanej z zapewnieniem bezpieczeństwa wewnętrznego krajów UE i koniecznością relokacji środków? Czy Polska będzie w stanie znaleźć balans pomiędzy wydatkami na obronność, a inwestycją w stabilną sytuację środowiskową?
Wszelkie szczegóły i oficjalne daty uruchomienia naborów mają zostać podane w najbliższych tygodniach
